W kwietniu 2009 rozpoczê³a dzia³alno¶æ Fundacja "Panoptykon", której celem jest wspieranie ochrony praw cz³owieka w czasach zagro¿enia tych praw ze strony spo³eczeñstwa nadzorowanego. Przy czym Fundacji nie chodzi o zatrzymanie ¶wiata i nawo³ywania do zaprzestania korzystania z nowoczesnych technologii. Chodzi raczej o monitorowanie dzia³añ instytucji publicznych i rynkowych, które tworz± systemy nadzoru b±d¼ z nich korzystaj±, chodzi o wypracowywanie rozwi±zañ gwarantuj±cych równowagê miêdzy konkurencyjnymi warto¶ciami.
JAK DZIA£AMY *
Monitorujemy dzia³ania instytucji publicznych i rynkowych, które tworz± systemy nadzoru b±d¼ z nich korzystaj±. Przygl±damy siê praktykom kontroli, nadzoru i zbierania informacji, które dotycz± nas w ró¿nych rolach spo³ecznych: jako konsumentów, pracowników czy obywateli.
*
Informujemy o najwa¿niejszych kwestiach zwi±zanych z praktykami nadzoru na naszej stronie internetowej. Publikujemy na niej wyniki dzia³añ monitoringowych, nasze komentarze do bie¿±cych wydarzeñ i inne materia³y analizuj±ce problematykê spo³eczeñstwa nadzorowanego.
*
Anga¿ujemy w nasze dzia³ania prawników, socjologów, dziennikarzy i ekspertów z innych dziedzin. Chcemy równie¿ skupiæ wokó³ fundacji szersze grono osób zainteresowanych tematem nadzoru we wspó³czesnym spo³eczeñstwie.
*
Analizujemy rozwi±zania prawne – obowi±zuj±ce i dopiero proponowane (tak¿e na poziomie Unii Europejskiej) – z punktu widzenia szeroko pojêtego prawa do prywatno¶ci. Celem tych analiz jest zbadanie, czy konkretna instytucja prawna lub praktyka nie prowadzi do nadmiernego ograniczenia autonomii informacyjnej b±d¼ wykluczenia spo³ecznego, nie narusza godno¶ci cz³owieka.
*
Badamy potencjalne skutki przyjmowanych rozwi±zañ z punktu widzenia funkcjonowania ca³ego spo³eczeñstwa. Interesuj± nas szczególnie takie zagro¿enia, jak dyskryminacja i wykluczenie pewnych kategorii ludzi, klasyfikowanych w ramach systemów nadzoru jako „grupy wysokiego ryzyka”. Zadajemy pytania o przyczyny, przejawy i spo³eczne konsekwencje rozwoju spo³eczeñstwa nadzorowanego w Polsce. Nie proponujemy gotowych odpowiedzi – ca³y czas ich szukamy.
*
Organizujemy seminaria, konferencje naukowe, otwarte dyskusje. Nasz± ambicj± jest stworzenie interdyscyplinarnego forum, w ramach którego bêd± spotykaæ siê i ucieraæ pogl±dy na problematykê spo³eczeñstwa nadzorowanego z ró¿nych perspektyw.
*
Interweniujemy w sprawach, w których dochodzi do nadmiernego ograniczenia prawa do prywatno¶ci lub wygenerowania innych zagro¿eñ dla harmonijnego funkcjonowania spo³eczeñstwa, w imiê takich hase³, jak bezpieczeñstwo publiczne czy usprawnienie dzia³añ ró¿nych instytucji. Nag³a¶niamy przypadki nadu¿ywania w³adzy lub ³amania prawa (tak¿e poprzez niew³a¶ciw± interpretacjê lub wypaczanie w praktyce dobrych rozwi±zañ). Przygotowujemy projekty zmian prawa, wyst±pienia publiczne, komentarze eksperckie, opinie do projektów ustaw i obowi±zuj±cych aktów prawa.
Strona Fundacji:http://www.panoptykon.org/