Sceptycy

[MichaÂł-AnioÂł]

SCEPTYCYZM PIRROÑSKI autor: Odoaker Barbarius Germanin
Pierwszy etap sceptycyzmu stworzony przez Pirrona, który nic nie napisa³, a swoj¹ naukê przekazywa³ s³owem i ¿yciem. Tymon jego uczeù spisa³ myœli mistrza, polemizuj¹c ze szko³¹ stoików i epikurejczyków oœmieszaj¹c ich dogmatyzm.

Nauczali jak osi¹gn¹Ì pokój ducha i szczêœcie.

GÂłosili, Âże moÂżna ÂżyĂŚ szczĂŞÂśliwie nawet bez prawdy i wartoÂści i ze mĂŞdrzec moÂże byĂŚ szczĂŞÂśliwy nawet podczas mĂŞczarni (np.: tortur).

Odrzucali naukĂŞ o bycie twierdzÂąc, iÂż kaÂżda rzecz nie bardziej jest, aniÂżeli nie jest oraz, Âże kaÂżda rzecz jest i nie jest, a takÂże, Âże kaÂżda rzecz ani jest ani nie jest. Odmawiali rzeczom wÂłasnego statutu ontologicznego, w miejsce bytu wprowadzili (wydawanie siĂŞ) lub zjawiska.

Nauczali Âże kto chce byĂŚ szczĂŞÂśliwy powinien :

ustaliĂŚ jaka naturĂŞ majÂą rzeczy
Nauczali Âże rzeczy sÂą :
nie do rozró¿nienia (adiaphora)
nie do ustalenia (astathemata) ,
nie do osÂądzenia (anepikrita)
dowiedzieĂŚ siĂŞ jak siĂŞ do rzeczy ustosunkowaĂŚ
W zwiÂązku z powyÂższym naleÂży nie mniemaĂŚ (adoxastoi) i mĂłwiĂŚ o kaÂżdej poszczegĂłlnej rzeczy, Âże nie wiĂŞcej jest niÂż nie jest lub, Âże i jest i nie jest albo Âże ani jest ani nie jest.
dowiedzieĂŚ siĂŞ co zyskujÂą ci ktĂłrzy tak siĂŞ ustosunkujÂą
Nauczali, Âże ludzie z takim nastawieniem zyskujÂą hart niewyrokowania (aphasia),
a nastĂŞpnie niezmÂącony spokĂłj (ataraxia).

SCEPTYCYZM AKADEMICKI
Etap poÂśredni sceptycyzmu, rozpoczĂŞty w akademii (szkole platoĂąskiej) przez Arkezylaosa (druga akademia).

NauczaÂł, Âże nic nie moÂżna stwierdziĂŚ pewnego, jedynie moÂżna mniemaĂŚ.
ZalecaÂł zawieszenie sÂądĂłw.

Swój sceptycyzm wykorzystywa³ g³ównie w polemikach ze stoikami.


Kontynuatorem sceptycyzmu w akademii byÂł Karneades (trzecia akademia).

NauczaÂł sÂłowem, nic nie napisaÂł, poniewaÂż jego sceptycyzm byÂł zdecydowanie negatywny i destrukcyjny, a rozwijany byÂł dialektycznie i erystycznie.

Metoda Karneadesa szÂła w 2 kierunkach:

zgodnie z metodÂą Arkezylaosa, prĂłbowaÂł sprowadziĂŚ poglÂądy przeciwnikĂłw do absurdu,
wykorzystywaÂł dla udowodnienia swoich racji typowe metody sofistyczne.

Obie stosowa³ g³ównie przeciwko stoikom.
ZalecaÂł zawieszenie sÂądĂłw.

W zwi¹zku z tym, i¿ sceptycyzm akademicki rozwija³ siê w kierunku negatywnym, sta³ siê krótkotrwa³ym zjawiskiem, mimo ¿e wch³on¹³ w siebie elementy sofistyczne.

NEOSCEPTYCYZM
Ainezydem

Ponownie przemyÂślaÂł sceptycyzm Pirrona.
NauczaÂł caÂłkowitego powstrzymywania siĂŞ zarĂłwno od stwierdzania jak i negowania czegokolwiek.

WyprowadziÂł dziesiĂŞĂŚ tropĂłw (wykaz najwyÂższych kategorii wÂątpienia), ktĂłre prowadzÂą do zawieszenia sÂądĂłw :

trop pierwszy - wyprowadzony z zró¿nicowania zmys³ów wœród ró¿nych bytów o¿ywionych, przez co œwiadectwa zmys³ów mog¹ byÌ ró¿ne a nawet sprzeczne.,
trop drugi - wyprowadzony z zró¿nicowania wœród ludzi w ich postrzeganiach , odczuciach , myœlach i postawach,
trop trzeci - wyprowadzony z odmiennoœci ró¿nych zmys³ów u tego samego cz³owieka , poniewa¿ ró¿ne s¹ w³aœciwe im wra¿enia zmys³owe,
trop czwarty - wyprowadzony z odmiennoÂści dyspozycji, sytuacji, stanĂłw ducha poszczegĂłlnych ludzi,
trop pi¹ty - wyprowadzony z zró¿nicowania i sprzecznoœci w pojmowaniu ludzi (tematyki dobra i z³a) wartoœci moralnych, powstawaniu i budowy œwiata, a tak¿e bogów,
trop szĂłsty - wyprowadzony z zasady iÂż nic nie jawi siĂŞ nam w sposĂłb czysty lecz zawsze jako zmieszany z czymÂś innym,
trop siĂłdmy - wyprowadzony z przedstawienia rzeczy uzaleÂżnionego od odlegÂłoÂści, odmiennego poÂłoÂżenia i miejsca,
trop ósmy - wyprowadzony z wp³ywów na nasze postrzeganie jakie majš przedstawienia iloœci i stosunki iloœciowe,
trop dziewiÂąty - wyprowadzony z porĂłwnania miĂŞdzy rzeczami,
trop dziesiÂąty - wyprowadzony z ciÂągÂłoÂści, czĂŞstotliwoÂści pojawiania siĂŞ zjawisk.
Ainezydem poprzez nauczanie zawieszenia s¹dów (afazja) twierdzi³, ¿e cz³owiek mo¿e osi¹gn¹Ì niewzruszony spokój - szczêœcie.